'n bäten watt to'n Lesen

Wat de eene seggt –
un wat de anner versteiht

von Georg Allermann

Wenn man sick ümhört oder de Lokalzeitung lisst, kummt man dorhinner, dat eenige Lüe hier un dor woll in de sülbe Spraak mit'n anner snackt, sick aber doch nich jümmer recht verstaht. Politiker un Normalbürger, Chef un Arbeiter, Mann un Froo, Öllern un Kinner usw. De eene seggt wat, aber de annere versteiht dat nich glieks so, wie dat meent wöör.  Afsender un Empfänger stimmt mannigmal nich öbereen.

So schall dat uk mal een Ballonfohrer passiert wähn. Un de Geschichte geiht so:

Een Ballonfohrer hett sick mit sien'n Heetluftballon verirrt. He geiht deeper rünner und süht anne Eer eenen Keerl loopen. De Fleeger geiht noch'n bäten wieter dahl und röpt:  „Segg mal, kannst Du mi woll helpen? - Ick heff mien Fründ toseggt, all vör'n goode Stunn bi em antokamen. Man nu weet ick gor nich, wo ick bün.“

Dor seggt de vun ünnen: „Du büst in dienen Ballon ungefähr 10 Meter hoch öber de Eer. De Standort is so bi 52 Grad Nord und twüschen 9 und 10 Grad östlicher Länge.“

„Süh! Du büst bestimmt Ingenieur!“ vermut't de Ballonfohrer. - „Dat stimmt. Woher weeßt Du dat denn?“

„Tja, „seggt de Ballonfohrer, „Allens wat Du mi verkloort hest, is technisch korrekt, aber ick heff blooß keene Ahnung, wat ick mit Diene Angaben anfangen schall. Ick weet jümmer noch nich, wo ick öberhaupt bün. - Man ehrlich: ne groode Hölp wörst Du mi nich! Hett mi blooß noch mehr Tied köst.“

Dor ännert de Ingenieur: „Du büst in höhgeren Management, nich wohr?“ - „Ja,“ seggt de böberste in sien Ballon, „woher weeßt Du dat?“

„Is doch kloor! Du weeßt nich wo du büst und wo dat henn geiht. In diene Positschoon büst du mit ne groode Menge warmer Luft kamen. Du hest dienen Fründ wat toseggt, aber hest nich de geringste Ahnung, wi du dat henkriegen wullt. Un denn schöllt annere Lüe diene Probleme lösen.

Am Enn von'n Leed büst du genau so schlau wie vörher, aber irgendwie schall ick dor nu de Schuld an hebben!“

Foto: Pixabay

Iesenbahn un Bahnhoff
in Derpmark

von Oskar Hein

De Bau vun de Iesenbahn,   Wasroa-Soltau bröch een grote Ännerung un Belebung vun de weertschaftlichen Verhältnisse mit sik.
Last geev dat an veelen Stäädn bien bauen dörch Moorbodden. De Brüüch över de Bömm in Mengbossel meuken veel Arbeit, Böschungen bit to 5 meter Höchde mössen baut werrn.
De Bau vun de Isenbahn is bi de Minschen in Derpmark un up de Derpe allgemeen goot begrüßt wurrn.  Berühmt un berüchtigt würrn de Wannerarbeiter de daumals bi de Isenbahn würrn,man nennt jüm  „Monarchen“ , Duunheit un Kloppere würr an de Dagestiet. Dat geev ok konservative Heidjer de hööln de Isenbahn as een unerwünschten technischen neemodschen Kram. Se hooln sik an denn Satz: „ Dat blifft nu allens so as dat is“. Dräpen de dat jo besünners de Fohrlüüd, wi düsse Vers upwiest. Wer hat denn nur den Dampf erdacht, die Fuhrleut um ihr Brot gebracht. Sie sind wahrscheinlich übel dran mit der verfluchten Eisenbahn.

An 30. September 1896 is de Neebaustrecke vun Wasroa bit Soltau fierlich in Bedrief kamen.
Up de Trüchfohrt vun Soltau föhr de Tug in denn festlich utstaffierten Bahnhoff in Derpmark in.
De Tug is mit Böllerschüssen begröt wurrn. Kriegervereen, Männergesangvereen un Schoolkinner harrn sik up denn Bahnhoff upstellt. De Deerns würrn alle mit Heidekränzen utstaffiert. Vun de lütten Deerns is een Gedicht upseggt wurrn. Een Kind hätt denn Oberpräsidenten een Heidstruuß mi blausiedenen Schärpe övergeben. Ünner Böllerschüsse un Hoch ropen föhrt de Tug ut denn Bahnhoff.  Düsse Bahnhoff ha nich nur Bedüden as Ladeplatz för Holt un Veehandel, nee he würr ok Mittelpunkt för alle Bauvörhebben na dat Johr 1896 in Derpmark un Ümgegend. Daumals verscheuv sik Schwoorpunkt vun Westenderp in de Gegend vun Bahnhoff, de in de Gemarkung vun Fischenderp liggt. De Bau vun denn Gasthoff „ Zur Post“ an Bahnhoff is een Bispill.   Fischenderp. Westenderp un Winkelhuusen sünd am End vun1920 ingemeend wurrn.

Un Vandage hüüt na 120 Johrn, nadem de Gleisanlage modernisiert sünd bruukt man denn Bahnhoff nich mehr. - Denn Bahnhoff hett man afräten.

De Derpmarker Rennbahn

Von Oskar Hein

1897 is Willy Arend 1. Düütsche Weltmeester in Glasgow Schottland wurrn und würr to seine Tiet de populärste Radrennfohrer. In siene Tiet von 1897-1901 würr he 3 mal Europameester. 1896, 1897 und 1921 hätt Willy Arend de düütsche Meesterschaft inne hat und würr bit 1926 aktiv. As Willy 1897 Weltmeester wurrn is, jubelt ganz Düütschland un in veelen Städe un Derpe hevt sik Radfohrervereene gründ. So ok de Derpmarke „Radfohrer-Vereen Kornblume“ 1898. As Eubungs- und Wettstrietsteed is de Weeg von Grooten Hoff na Allerhop nahmen wurrn. Düsse Weeg is denn laaterhenn bi de Straatennaam Indelen „Rennbahn“ wurrn.

1900 geev dat een groot Wintervergnögen, avends akroot Klock 8 in Gasthof to Post mit Konzert, Theater, lustige Vördräge un Ball. De Reinerlös von de Opföhrung is för wohltätige Zwecke bestimmt wurrn.

Nochmal up Willy Arend trüch tokamen, in Juni 1898 würr de „Groote Pries von Hannober“. Hermann Löns hätt sik bannig für dat Tostannkamen von dat Radsportschehn insett. In Hannobischen Anzeige maakt he een Stimmungsbild över Willy Arend.  Arend un de Belgier Deleu övt dat Langsamfohren – „wasst blot nich fast“ klingt et vun de Stahplätze. Arend tellt de Beseuker in alle Rauh un beummelt vör den’n Lütticher her. In de letzten Runde will Arend weg, doch Deleu kläft em an Achterrad. Nu bölkt de Tokieker: „Willy – feste to doch!“ In letzten Momang winnt Willy man ganz knapp. Freudenschrei bruust em entgegen, aver alles dinkt dorbie: „Na Willy, seh di vör, de annern künnt uk wat.“

Willy Arend is an 2. Mai 1876 in Hannover boren un an 25. März 1964 in Berlin storven. So hebbt wie Willy Arend to verdanken, dat de Weeg nah Allerhop „Rennbahn“ heet.

De Kopmannssproak
von Werner Bokelmann

Datt wör woll so in de Johren 1927 – 1928. Willem ut Enzen hätt jümmer bi Adolf Ranck in Derpmark inkofft. Sine Frau hätt Emma hehten. Mal fäuhe Willem mit’n Rad na Derpmark und mal mit de Peer. Jedesmal hätt he bor betahlt. Adolf Ranck, watt Willi sin Voder wör und jetzt Axel und Jochen ehr Grohsvaoder, sächt tau emm: „Brukst nich jümmer bauz betahlen, wi mokt en Konto-Bauck für jau.“

Monatlich hätt Wilhelm denn datt Konto-Bauk begläken und betahlt. He näum de quittierte Räknung mit na sin Emma. Emma kikkt sick de Räknung an und sächt: „Du, Willem, de 2 Liter Selor (Petroleum) häbbt wi hatt, datt Dito aber nich. De 3 Pund Mähl uck, aber Dito häbb ick nich krägen.“ Noch so’n por Ditos wörn dabi. Emma sächt tau Willem: „Fohrns fäuerst Du trüch na Adolf Ranck!“ In Enzen welle ankam, sächt Willem tau sin Emma: „Ick häff datt nu kapiert. Ick bin’n Torfkopp – und Du bist ein Dito.“

Das Erholungsheim
„Zionstille“ in Einzingen (heute Truppenübungsplatz Bergen)

von Oskar Hein

Erinnerung vun Berta Schlösser
ut Hannover.

Lütje zoorte Kinner mööt sik verhalen, dormit se kräftig warrd. Dortau hörte ik ok, 6 Johr olt. Groot würr ik nich dick ok nich. Somit keem ik to Kur, een Kuffer warrd packt un af güng dat. De Kuffer würr meist grötter as ik sülm. Bün sehr nett emfangen wurrn, nur mi gefüll dat dor överhaupt nich. Ik ha nur Heimweh un heff blarrt un schreet. Äten woll ik ok nich, et geev veel witten Kees. Dat würr eenfach schrecklich. Strafen geev dat ok noog. Nachts harrn wi up us Slapstuuv Nachtpött, de mössen an nächsten Morgen ineeanner stapelt warrn. Ok ik wull mien Putt baven upstellen. Aver ik to lütt, de Turm to hoch, mit luden krachen kipp de Turm in sik tohop. Alles loppt tosamen, ok dat Personal. Dat geev een Theater mit Krakeel un Schimp: weer würr dat, ik würr dat..... Dorför kreeg ik Arrest, up`n Boen hett man mi insparrt un kreeg ok noch weniger to Äten boven to.- Miene Öllern hebbt mi een Päckchen schickt, dorvun heff ik nix seehn, dat is ünner de annern Kinner verdeelt wurrn. De anner Kinner dörven up`n Hoff speelen, ik künn se dörch de Boenluuk sehn... Wohrschienlich würr ik jümmer dünner, woll ok nich mehr äten.
Bit hüüt weet ik nich worüm mien Vadder mi afhalt hett. Entweder hett man em Naricht geven, oder man hett Angst üm mi hat dat ik krank würrn de. Ik weet nur de annern Kinner bleven 4 Weeken. As ik denn to Huus würr, heff ik alles vertellt un wöör överglücklich weller bi mien Geschwister un mien Öllern to ween. Nie im Läven woll ik welle weg.

Mien Vadder hett laterhen een Breef an de Heimleitung schreven, dat künn jo woll nich angahn dat man een Kind, dat an Heimweh litt un nix itt insparrt. Un dennoch alleen up een Boen. De daumalige Chef vun mien Vadder sien Arbeitssteed hett dor jo ver sorgt, dat ik mi verhalen künn, he würr dormit överhaupt  nich inverstahn wie man up sohne Ort un Wies hanneln könn. Se müssen an End jo för de Erholen betahlen.

Düsse Geschicht würr sehr grausam för mi as lüütje Deern....dat ik mi noch hüüt an alles genau erinnern kann. Dat Leege aver würr, dat ik mien Päckchen to Straaf nich kreegen heff. De Inhalt is ünner de annern Kinner verdeelt wurrn.

PS ..denn lütjen Kuffer heff ik vandage noch.

De Original Breef is bi mi, ik heff em mit Verlööf vun Fru Berta Schlösser översett.